Ι Ε Ρ Α Μ Ο Ν Η Α Γ Ι Α Σ Α Ι Κ Α Τ Ε Ρ Ι Ν Η Σ
Απολυτίκιο Αγίας Αικατερίνης
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
|
Στο κέντρο του Ηρακλείου και δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Μηνά, το μόνο που σώζεται σήμερα από το Παλαιό Σιναϊκό Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης είναι το καθολικό της.
Έως και το 1669 που αλώθηκε η Κρήτη από τους Τούρκους, η Αγία Αικατερίνη αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα εκκλησιαστικά και πνευματικά ιδρύματα της Ορθοδοξίας. Σπουδαίο μοναστικό κέντρο με τεράστιους οικονομικούς πόρους προσέφερε πολλά στην εκπαίδευση των ορθόδοξων Κρητών και άλλων.
Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας μετατράπηκε σε τζαμί αλλά μετά την απελευθέρωση της Κρήτης με πρωτοβουλία της Αρχιεπισκοπής Κρήτης μετατράπηκε σε εκθετήριο εκκλησιαστικών κειμηλίων και εικόνων.
Εξαιρετικής σημασίας εικόνες, σκεύη και κειμήλια συγκεντρώθηκαν από ολόκληρη την Κρήτη.
Ανάμεσα σ’αυτές τα πλέον σημαντικά έργα του Μιχαήλ Δαμασκηνού που βρισκόντουσαν έως το 1800 στην μονή Βροντησίου (Μυστικό Δείπνο, Προσκύνηση των Μάγων, Θεοτόκος η Βάτος, Θεία Λειτουργία, Μη Μου Άπτου και Α’ Οικουμενική Σύνοδος).
Ο Μιχαήλ Δαμασκηνός θεωρείται σαν ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους της Κρητικής Αναγέννησης. Γνώστης της Βυζαντινής αλλά και της Δυτικότροπης ζωγραφικής εργάστηκε τόσο στον Χάνδακα όσο και στην Ιταλία. Στη συλλογή της Αγίας Αικατερίνης βρίσκονται επίσης σημαντικές εικόνες μεγάλων Κρητών ζωγράφων. (Δέηση, Άγιος Φανούριος, Το Θαύμα του Αγίου Φανουρίου, ο Χριστός Παντοκράτωρ, ο Άγιος Ονούφριος, η Δευτέρα Παρουσία, η Γέννηση του Προδρόμου, ο Διάλογος και πολλές άλλες.)
Ανάμεσα στα εντυπωσιακά κειμήλια της Αγίας Αικατερίνης είναι το περίφημο τετραευαγγέλιο από τη Μονή Απανωσήφη, ο ξυλόγλυπτος Δεσποτικός Θρόνος της Μονής Κεράς και άλλα εκκλησιαστικά βιβλία και άμφια.