ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΜΕΤΕΩΡΩΝ
Βορειοδυτικά του Αγίου Στεφάνου, στην πρώτη στροφή του δρόμου στο βάθος, επάνω σε έναν γιγαντόσωμο βράχο προβάλλει σε υψόμετρο 535 μέτρων η Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος. Η δε ίδρυσή της ανάγεται στα μέσα του 14ου αιώνα. Η Μονή αναφέρεται ως οργανωμένη και συγκροτημένη σε πρόσταγμα του ελληνοσέρβου βασιλιά Συμεών Ούρεση Παλαιολόγου, του έτους 1362, καθώς παράλληλα προς το “Μετέωρο” μνημονεύεται και η “Αγία Τριάς”. Ο ηγούμενος του Μεγάλου Μετεώρου Πολύκαρπος (Ραμμίδης), αμάρτυρα σχεδόν πάντοτε γράφοντας, αναφέρει πως ο βράχος αυτός κατοικήθηκε αρχικά από τον μοναχό Δομέτιο το 1438. Για τον μοναχό Δομέτιο δεν υπάρχει άλλη πληροφορία.
Καθολικό της Μονής είναι ο Ναός της Αγίας Τριάδος. Πρόκειται για ναό σταυροειδή δικιόνιο με τρούλο, ο οποίος χτίστηκε προσθετικά σε πολλές φάσεις. Το Ιερό Βήμα και ο κυρίως Ναός φαίνεται να αποτελούν το παλαιότερο τμήμα, πιθανόν του 14ου αιώνα. Στην τοιχοδομία του Ναού, εσωτερικά και εξωτερικά, διακρίνεται πως οι θόλοι και ο τρούλος του κυρίως Ναού κτίστηκαν αργότερα.
Η τοιχογράφηση του Νάρθηκα έγινε το 1692, ενώ του κυρίως Ναού το 1741, όπως μαρτυρούν οι αντίστοιχες επιγραφές. Όσον αφορά τον κυρίως Ναό, υπάρχει από κάτω δεύτερο στρώμα τοιχογραφίας –δείγμα εξαίρετης βυζαντινής τέχνης– του 15ου αιώνα.
Το 1684 ανεγέρθη το σκευοφυλάκιο, ενωμένο με τον νότιο τοίχο του Καθολικού και συγκεκριμένα του Ιερού Βήματος, απ’ όπου και η μοναδική είσοδός του.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το παρεκκλήσι του Τιμίου Προδρόμου, το οποίο συναντάει κανείς στ’ αριστερά του αμέσως μετά την είσοδο της Μονής. Ο ναΐσκος είναι λαξευμένος στον βράχο και είναι κατάγραφος με καλής τέχνης τοιχογραφίες του έτους 1682. Το κοίλωμα του βράχου αυτού, πριν διαμορφωθεί σε ναό, πιθανόν να χρησιμοποιήθηκε ως ασκητήριο κάποιου μετεωρίτη ασκητή.
Άξια αναφοράς είναι η συμβολή της Μονής στη μόρφωση των μοναχών και δοκίμων, κατά βάση στην ελληνική γλώσσα και ψαλτική. Επιπλέον, ως αναφέρεται σε κώδικα της Μητροπόλεως Τρίκκης (περίοδος 1828-1865), η Μονή της Αγίας Τριάδος συνδράμει ετησίως υπέρ της εκπαιδεύσεως στην περιοχή της Δυτικής Θεσσαλίας, ανάμεσα στις άλλες Μονές και εκκλησίες της επαρχίας Τρίκκης και Σταγών. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η προσωπική βιβλιοθήκη του Σταγών Παϊσίου Β´, η οποία εδωρίσθη στη Μονή (δυστυχώς δεν διασώζεται σήμερα• θύμα της ιταλογερμανικής κατοχής).
Ευεργετική για τον ελληνισμό υπήρξε εν γένει η εθνική προσφορά της Μονής. Χάριν του αισθήματος φιλανθρωπίας και αλληλεγγύης καταλύθηκε ακόμη και το άβατο στις γυναίκες, ούτως ώστε να φιλοξενηθούν προσφυγικές και κατατρεγμένες οικογένειες. Το μοναστήρι, δίχως άλλο, στάθηκε αρωγός του αγώνα στα ζοφερά χρόνια του οθωμανικού ζυγού. Ιδιαίτερα ενίσχυσε το κίνημα του ήρωα παπα-Θύμιου Βλαχάβα κατά το έτος 1808, δεδομένου ότι στα κτήματα της Μονής είχαν την έδρα τους οι αρματολοί.
Με την ιταλογερμανική κατοχή ξεκίνησε μια νέα περίοδο παρακμής, ένεκεν των λεηλασιών και των βεβηλώσεων που υπέστη η Μονή. Ο διωγμός των μοναχών από τους κατακτητές ερήμωσε τη Μονή μέχρι το 1964, οπότε ξεκίνησαν φιλότιμες προσπάθειες αναστηλώσεως. Το 1979 εκλάπη το παλαιό ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο μαζί με τις δεσποτικές εικόνες και τη δέηση. Τελικά, από το 1980 η Μονή βρίσκεται σε καθεστώς ανελλιπούς εγκαταβίωσης και ταυτόχρονα με το αναστηλωτικό έργο συνεχίζει ακάθεκτη την πνευματική της παρουσία.
Ἀπολυτίκιον Πεντηκοστῆς. Ἦχος πλ. δ΄.
Εὐλογητὸς εἶ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ πανσόφους τοὺς ἁλιεῖς ἀναδείξας, καταπέμψας αὐτοῖς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, καὶ δι’ αὐτῶν τὴν οἰκουμένην σαγηνεύσας, φιλάνθρωπε, δόξα σοι.
Πηγή: imstagon.gr
