ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΠΗΛΑΙΩΤΙΣΣΗΣ
Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό των Ορθονιών υπάρχει το ιστορικό Μοναστήρι της Σπηλαιώτισσας. Ιδρύθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα από τον Μοναχό Ιωαννίκιο Κατσιβά, ο οποίος σε βαθιά γεράματα κατέστησε νόμιμο και καθολικό επίτροπό του κι επιτηρητή τον Ιεράρχη και Ηγούμενο της Αναφωνήτριας Διονύσιο Σιγούρο, μετέπειτα Άγιο και Πολιούχο Ζακύνθου. Το Μοναστήρι κατείχε μεγάλη περιουσία, που του επέτρεψε να οργανωθεί ως κτιριακό συγκρότημα (1674). Σημαντική είναι η αρχαία εικόνα της Παναγίας της Σπηλαιώτισσας, η οποία – κατά παράδοση – ήταν εκεί κρυμμένη στα χρόνια της Εικονομαχίας.
Το καθολικό τιμάται στο Γενέσιο της Θεοτόκου και εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Είναι ρυθμού βασιλικής και έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα.
Η Μονή είναι ανδρική και ο δρόμος δεν είναι βατός. Η Ιερά Μονή υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Ζακύνθου και Στροφάδων.
Πηγή : www.gtp.gr, Ορθόδοξα Ελληνικά Μοναστήρια του Δημητρίου Θ. Κόκορη
