ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΟΥΓΙΑ
Ο σημερινός, παραθαλάσσιος οικισμός είναι κτισμένος στη θέση της αρχαίας πόλης Συϊα που ακμάζει κυρίως κατά τα υστερορωμαϊκά χρόνια. Κάτω από το σύγχρονο ναό του Αγίου Παντελεήμονα, σώζονται τα λείψανα τρίκλιτης, ξυλόστεγης βασιλικής με νάρθηκα, μήκους 20,80 μ. και πλάτους 12,40 μ., που ανασκάφηκε από τον ακαδημαϊκό Α.Κ.Ορλάνδο. Τρεις συνεχόμενοι χώροι, πιθανώς βαπτιστηρίου, είναι προσκολλημένοι βορειοδυτικά του ναού. Τα κλίτη χωρίζονται από χαμηλούς στυλοβάτες, πάνω στους οποίους πατούσε τοξοστοιχία με κίονες από λευκό μάρμαρο, σε δυο από τους οποίους υπήρχαν επιγραφές με επίκληση στους αγίους Παντελεήμονα και Δημήτριο.
Ένας ακόμη στυλοβάτης χωρίζει το κεντρικό κλίτος από το ιερό βήμα, στο κέντρο του οποίου σώζεται η κάτω πλάκα της αγίας τράπεζας και οι βάσεις των κιόνων του κιβωρίου. Τα ενδιαφέροντα ψηφιδωτά δάπεδα στο μεσαίο κλίτος και το νάρθηκα, που σώζονται σε άριστη κατάσταση και έχουν συντηρηθεί, περιλαμβάνουν γεωμετρικά σχέδια από τεμνόμενους κύκλους και ημικύκλια, φολίδες, πλοχμούς, καθώς και παραστάσεις αμφορέων με βλαστούς κισσού, παγωνιών και ελαφιού.
Το δάπεδο έχει αποδοθεί σε εργαστήριο του 6ου αιώνα, που δραστηριοποιείται και στην περιοχή του Άργους. Ανατολικότερα της βασιλικής και στο ανατολικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου εντοπίζονται τα ερείπια τριών ακόμη βασιλικών, που δείχνουν την ιδιαίτερη σημασία της πόλης κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
ΠΗΓΗ: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΙΣΑΜΟΥ ΚΑΙ ΣΕΛΙΝΟΥ
