ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ ΔΙΒΡΗΣ
Από τα σπουδαιότερα Μοναστήρια της Ηλείας και της Ελλάδος είναι αυτό της Ιεράς Μονής Παναγιάς της Χρυσοπηγής Άνω Δίβρης. Μετά το χωριό Λαμπεία (Δίβρη) ο ανηφορικός δρόμος μας φέρνει στο κυρίως Μοναστήρι, χαμένο κυριολεκτικά μέσα στα έλατα, σε ύψος 1.150 μέτρων.
Η Μονή κτίστηκε τον 17ο αιώνα (1667) από τον Όσιο Ιωακείμ το Νέο από το Σκιαδά Αχαϊας. Το καθολικό της Μονής είναι καλυμμένο με έξοχες αγιογραφίες. Κατά τη μεγάλη ανάπτυξή της η Μονή κατείχε χωράφια, δασώδεις εκτάσεις , αμπέλια, ελαιόδεντρα και μετόχια.
Στο βορειοδυτικό τμήμα του Μοναστηριού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτουργούσε το Κρυφό Σχολειό, ενώ στο μοναστήρι λόγω της δυσπρόσιτης θέσης του εύρισκαν καταφύγιο οι πολέμαρχοι του Μοριά.
Ο Ιερός Ναός είναι βασιλικού ρυθμού και ο θόλος του στηρίζεται σε αψίδες, θυμίζοντας ναΐσκους των πρώτων χριστιανικών χρόνων. Στη βιβλιοθήκη υπάρχουν πολλά βιβλία εκδόσεων του 17ου και 18ου αιώνα καθώς και μια συλλογή από χειρόγραφα και πατριαρχικά σιγγίλια.
Σε καταπράσινη πλαγιά, λίγα μόλις μέτρα νοτιότερα από τα τελευταία σπίτια της Δίβρης, βρίσκεται η Κάτω Μονή. Είναι αφιερωμένη στην Θεοτόκο και σήμερα είναι παροπλισμένη.
Η Κάτω Μονή πανηγυρίζει την απόδοση της Κοιμήσεως στις 23 Αυγούστου.
Ο Ναός διαθέτει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο με επιγραφή που το χρονολογεί στον 18ο αιώνα.
Το καθολικό είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες του 1746. Ο διάκοσμος διατάσσεται στις εσωτερικές επιφάνειες κατά ζώνες: εικονίζονται άγιοι ολόσωμοι και σε στηθάρια, ο Ακάθιστος Ύμνος, ο Χριστολογικός κύκλος. Στο δυτικό τοίχο εκτείνεται η Δευτέρα Παρουσία.
Στο κεντρικό τμήμα του θόλου παρίστανται προφήτες ολόσωμοι και σε στηθάρια, στο μέσον ο Παντοκράτορας με τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και τάγματα αγγέλων και τους τέσσερις ευαγγελιστές. Στο ιερό απεικονίζονται ιεράρχες και διάκονοι. Στην αψίδα, η Πλατυτέρα, η Θεία Λειτουργία και η Κοινωνία των Αποστόλων.
Η Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Άνω Δίβρης, μαζί με το μετόχι της, την Κάτω Μονή, βρίσκεται 60 χλμ. από την πόλη του Πύργου και άλλα τόσα από τα ιστορικά Μοναστήρια των Καλαβρύτων, αλλά ο επισκέπτης θα ανταμειφθεί περνώντας από την Αρχαία Ολυμπία, το πανέμορφο δάσος της Φολόης και την γραφική Λαμπεία.
Η Ι. Μονή υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Ηλείας και Ωλένης.
Πηγή : www.imilias.gr
