ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΝΑΟΥΣΗΣ
Αν και η παλαιότερη γραπτή μαρτυρία περί της υπάρξεως της Μονής ανάγεται στο έτος 1785, είναι βέβαιο πως η Ιερά Μονή προϋφίσταται της χρονολογίας αυτής, όπως υποδηλώνεται από απλές αναφορές παλαιότερων, αλλά και νεότερων μελετητών, από την ισχυρά παράδοση, καθώς και από τη χρησιμοποίηση υλικών παλαιότερων εποχών για την οικοδόμηση του Καθολικού της Μονής.
Η εμφάνιση της οσιακής μορφής του Αγίου Θεοφάνους του εξ Ιωαννίνων (πολιούχου της Ναούσης) κατά τον 14ο αι. και η σύνδεσή του με την Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου της Σκήτης της Βεροίας αποτελεί ερέθισμα για πιθανή σχέση του και με την ίδρυση της ομώνυμης Μονής, στη Νάουσα.
Κτίσθηκε για πρώτη φορά τον 7ο αιώνα, αλλά καταστράφηκε πολλές φορές μέσα στην πάροδο των αιώνων. Πολλές από τις καταστροφές οφείλονται στο σημαντικό ρόλο που έπαιξε στην εθνική ιστορία του τόπου. Η Μονή υπέστη την τελευταία καταστροφή το 1822. Το καθολικό ανοικοδομήθηκε το 1844, όπως μαρτυρεί μια επιγραφή στο δυτικό υπέρθυρο.
Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες το 1905 την πυρπόλησαν, με αποτέλεσμα να καταστραφούν τα κελλιά. Αυτά ξανακτίσθηκαν αλλά θα έχουν την ίδια τύχη το 1944 σε μια σύγκρουση των Ελλήνων της Εθνικής Αντίστασης με τα στρατεύματα κατοχής. Το 1995 μετατράπηκε σε Γυναικεία Κοινοβιακή Μονή, οπότε σήμανε μια νέα λαμπρή σελίδα της ιστορίας της.
