Ι Ε Ρ Α Μ Ο Ν Η Π Ρ Ε Β Ε Λ Η Σ
Απολυτίκια Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Ἦχος β’.
Ἦχος β’. |
Στο 37ο χλμ. ενός ασφαλτοστρωμένου δρόμου που ξεκινάει από το Ρέθυμνο με κατεύθυνση προς τα νότια, συναντάμε ένα τοπίο μοναδικό. Εδώ είναι κτισμένο το μοναστήρι Πρέβελη με θέα το Λιβυκό Πέλαγος και ένα εξωτικό φοινικόδασος, δίπλα στο οποίο χύνεται ο Μεγάλος Ποταμός.
Αποτελείται από 2 χωριστά κτιριακά συγκροτήματα, το “Πίσω” και το “Κάτω Μοναστήρι” που απέχουν μεταξύ τους 2 περίπου χλμ.
Η επίσκεψη δεν παρουσιάζει μόνο τουριστικό, αλλά και ιστορικό και πολιτιστικό ενδιαφέρον. Ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει την απίστευτη ομορφιά του τοπίου και να θαυμάσει τα δείγματα της εκκλησιαστικής τέχνης που υπάρχουν στο ναό.
Πολλοί θρύλοι συνδέονται με την ίδρυση της μονής που εντοπίζεται την περίοδο της Ενετοκρατίας, όπως τα περισσότερα κρητικά μοναστήρια. Την εποχή αυτή λειτουργούσαν 2 μεγαλύτερα μοναστήρια και πολλά μικρότερα, τα οποία χρειάστηκε να συνενωθούν για να δημιουργήσουν τη μεγάλη μονή Πρέβελη. Μια σειρά δραστήριων ηγουμένων την έκαναν μια από τις πλουσιότερες μονές της Δυτικής Κρήτης που πρόσφερε πολλά και όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του νησιού. Μετά το 1960 άρχισε η παρακμή της Μονής. Σήμερα υπολειτουργεί μ’ ένα μόλις μοναχό.
Το “Κάτω Μοναστήρι” είναι το πρώτο που συναντάμε όταν φτάνουμε από το Ρέθυμνο (στο 37ο χλμ.) και είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Σήμερα είναι εντελώς έρημο. Το “Πίσω Μοναστήρι”, που είναι και το πιο γνωστό στους επισκέπτες, είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο.
Δυστυχώς δε σώζεται κανένα από τα παλιά κτίσματα του “Πίσω Μοναστηρίου”. Όσα δεν χάλασαν οι Τούρκοι παραμορφώθηκαν από τις νεότερες κατασκευές. Κι αυτός ο ναός, το Καθολικό που βλέπουμε είναι κτίσμα 184 χρονών. Χρονολογείται από το 1835, όταν το νησί βρισκόταν υπό αιγυπτιακή κατοχή. Το μοναστηριακό συγκρότημα δεν είναι φρουριακής μορφής. Αυτό συμβαίνει γιατί το μοναστήρι γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Έτσι δεν υπήρχε πια λόγος οχύρωσης γιατί η τουρκική εισβολή είχε εξαλείψει το φόβο των πειρατικών επιδρομών.
Το Καθολικό βρίσκεται στο κέντρο του μικρού περιβόλου και γύρω του ήταν χτισμένα τα κελιά των μοναχών, κυριολεκτικά χωμένα μέσα στους βράχους, λόγω της επικλινότητας του εδάφους.
Επειδή ο επίπεδος χώρος δεν επαρκούσε, χρησιμοποιήθηκε η νότια πλευρά, στην οποία κατασκευάστηκε αναλημματικός τοίχος και οικοδομήθηκε ένα δεύτερο επίπεδο κτιρίων χαμηλότερο από το πρώτο. Έτσι η οροφή των νοτίων κτιρίων χρησιμοποιήθηκε ως αυλή του ναού και των οικοδομημάτων της βόρειας πλευράς. Αμέσως από την είσοδο υπάρχουν χωριστοί διάδρομοι πρόσβασης προς το βόρειο και το νότιο επίπεδο και διαχωρίζονταν μ’ αυτό τον τρόπο πλήρως οι χώροι που προορίζονταν για διαφορετικές χρήσεις.
Ένα από τα πολυτιμότερα κειμήλια της μονής είναι η εικόνα του Χριστού ο “Βασιλεύς των Βασιλευόντων”, έργο του ζωγράφου Μιχ. Πρέβελη (1750). Άλλο πολύτιμο κειμήλιο, η εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου (13ος αιώνας), με το έμβλημα του Ευαγγελιστή, τον αετό αριστερά και το Άγιο Πνεύμα δεξιά.
Στο ιερό βήμα της Εκκλησίας του Θεολόγου φυλάσσονται άγια λείψανα των Αγίων Τρύφωνος, Χαραλάμπους, Παντελεήμονα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης ο ασημένιος πολυέλαιος στο κλίτος του Θεολόγου με το επίχρυσο ευαγγέλιο και δισκοπότηρο, ενώ υπάρχει και χάλκινος πολυέλαιος ρώσικης τεχνοτροπίας που έγινε στη Μόσχα το 1908.
Ένας ακόμη θησαυρός που φυλάσσεται στο μοναστήρι είναι ο ασημένιος Σταυρός με το τίμιο ξύλο, ενώ στο Αρχείο, όπως και στο Βιβλίο Κτηματολογίου της Μονής μπορεί να πληροφορηθεί κανείς τη δράση του μοναστηριού από τα διάφορα Πατριαρχικά, ιστορικά κ.λ.π.
Νέος ανάπτυξης του Τουριστικού προϊόντος της Κρήτης, είναι η διεύρυνση του Συνεδριακού Τουρισμού με παροχή υψηλών προδιαγραφών υπηρεσιών στον τομέα της υποδομής και τεχνολογίας.
Η ύπαρξη και λειτουργία στην Κρήτη Πανεπιστημιακών, Ερευνητικών και Τεχνολογικών Ιδρυμάτων και Ινστιτούτων διεθνούς εμβέλειας και κύρους σε συνδυασμό με την δημιουργία άρτιας και κατάλληλης για Συνέδρια ξενοδοχειακής υποδομής. Και την ύπαρξη σημαντικών φυσικών και πολιτιστικών δεδομένων καθιστούν πλέον την Κρήτη ένα σημαντικό πόλο ανάπτυξης δραστηριοτήτων Συνεδριακού Τουρισμού.