ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΒΡΑΓΚΙΑΝΩΝ
Απέναντι από το κεντρικό συνοικισμό Βραγκιανών της Αργιθέας, στην πλαγιά του βουνού «Μιρμιτζάλα» βρίσκεται το μοναστήρι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Ιδρύθηκε στις 11 Ιουλίου 1655 από τον ιερομόναχο Παρθένιο, όπως αναφέρεται σε μια επιγραφή πάνω από την είσοδο του κυρίως ναού.
Ο ναός είναι μικρός, σε σχήμα σταυρού, άνευ τρούλου, έχοντας μέσα ξυλόγλυπτο τέμπλο πολύ μεγάλης αξίας. Ο νάρθηκας προστέθηκε το 1797.
Το μοναστήρι έπαιξε ένα σπουδαίο ρόλο στη νεότερη ελληνική ιστορία διότι πολλοί από τους αγωνιστές του 1821 (Καραισκάκης, Κατσαντώνης, οι Μπουκουβαλαίοι) έβρισκαν καταφύγιο εκεί και το είχαν σαν κέντρο εφοδιασμού στον αγώνα τους. Επίσης πολλές οικογένειες που δεν άντεχαν τον τούρκικο ζυγό έλαβαν άδεια να κατοικήσουν κοντά στο μοναστήρι. Έτσι συγκροτήθηκε ο συνοικισμός Γρυμπιανά. Στις 18 Δεκεμβρίου 1862 ασεβείς προδότες από τα Βραγκιανά οδήγησαν 17 Τουρκαλβανούς από την Άρτα να λεηλατήσουν το μοναστήρι. Τότε σκοτώθηκαν ο ηγούμενος Κωνσταντίνος, ο ιερέας Αθανάσιος Οικονόμου, άλλοι έξι χριστιανοί καθώς και κλάπηκαν πολύτιμα ιερά σκεύη.
Το μοναστήρι ανακαινίστηκε το 1952.
Πηγή: www.imthf.gr
Ἀπολυτίκιον Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος. Ἦχος βαρύς.
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδυναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
